Finlandia 1944 – Ukraina 2025?

Z cyklu: Obserwatorium nordyckie W Dagens Nyheter Anna-Lena Laurén przypomina dzisiaj dramatyczne okoliczności zawarcia przez Finlandię rozejmu z ZSRR w 1944 roku i zestawia je z obecną sytuacją Ukrainy. Po „wojnie kontynuacyjnej” Finlandia znalazła się w sytuacji bez wyjścia: musiała zerwać sojusz z Niemcami, oddać 12% swojego terytorium (w tym Karelię i Wyborg), zapłacić gigantyczne […]

Stubb i Nawrocki: Szept na greenie, krzyk na siłowni

Zełenski w czerni, Stubb na greenie, list żony do Melanii – polityka dziś to teatr imponderabiliów. A Nawrocki? Zamiast być „szeptuchą Trumpa”, zostałby co najwyżej „sapaczem” na siłowni. Polityka międzynarodowa coraz częściej rozgrywa się w świecie imponderabiliów – rzeczy pozornie lekkich, nieważkich, a jednak decydujących o obrazie i sile przywództwa. Wystarczy spojrzeć na ostatnie dni: […]

Niepokój o duch Helsinek

Helsiński duch na zakręcie – mój osobisty niepokój W sierpniu 1975 roku, w Helsinkach, przy jednym stole usiedli przywódcy 35 państw Europy, a także USA i Kanady. Podpisali wtedy Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – dokument, który miał utrwalić powojenny porządek, zmniejszyć ryzyko konfliktów i wzmocnić zaufanie między blokami Wschodu i Zachodu. […]

Papież Franciszek nie żyje. Literatura jako forma empatii

zdjęcie historyczna Franciszka w Armenii z 2016 (lic. Depositphotos) Podcast na YouTube Podcast w Spotify tutaj21 kwietnia 2025 roku, o godzinie 7:35, zmarł papież Franciszek. Jego pontyfikat, rozpoczęty w 2013 roku, był czasem głębokich refleksji nad rolą Kościoła w świecie współczesnym. Dla mnie, jako osoby związanej z kulturoznawstwem i literaturoznawstwem, szczególnie poruszające były jego przemyślenia […]

85-lecie końca fińskiej „zimowej wojny”: Muminki w kontekście historycznym

Zimowa wojna zakończyła się 13 marca 1940 roku, a Finlandia, mimo utraty części terytorium, zachowała niepodległość. Tove Jansson, autorka Muminków, inspirowała się doświadczeniami wojennymi, które wpłynęły na jej twórczość. Muminek, z medalem symbolizującym ducha walki, stał się alegorią fińskiego oporu.

Manifest technooptymistyczny i historia nowoczesności

Podcast z komentarzami poniżej Na Spotify Prowadzę wykłady z kulturowej historii nowoczesności na wielu kierunkach humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego i innych uczelni. Kluczowym zagadnieniem, które omawiam podczas tych zajęć, jest interpretacja Zygmunta Baumana przedstawiona w „Nowoczesności i Zagładzie”. Bauman argumentuje, że problem Holokaustu nie dotyczy wyłącznie nazistowskich Niemiec, ale jest wyzwaniem całej cywilizacji – naszej cywilizacji. […]

„Dozbrojenie antysemityzmu” na uniwersytetach brytyjskich w obliczu wojny w Gazie

W Times Higher Education pojawiła się dziś niepokojąca informacja, która potęguje także dzisiejszego newsa o uznaniu przez trzy kraje europejskie państwa palestyńskiego. (THE, Patrick Jack, 22 maja 2024) Artykuł omawia ostrzeżenia ze strony żydowskich naukowców, którzy zarzucają premierowi Rishi Sunakowi wykorzystywanie antysemityzmu (traktowanie antysemityzmu jako swoistej broni) w kontekście konfliktu w Gazie. Na ponad 20 […]

Performans polityczny i medialny terroryzm

Grzegorz Braun jako performer jest bliżej terroryzmu aniżeli artyzmu. Nie wypada mi chwalić refleksji kulturoznawczej, ale nie mogę też jej pomijać w kontekście takich zjawisk jak polityczny i obyczajowy antysemityzm. W ramach moich wykładów dotyczących kulturowej historii nowoczesności omawiam również fundamentalne opracowanie Zygmunta Baumana „Nowoczesność i Zagłada” (wyd. angielskie 1989, polskie 2009) oraz analizuję nacjonalizm […]